Sau khi cán bộ Quỹ Văn hiến Việt Nam phát hiện thêm nhiều sự kiện mới liên quan đến đền thờ Công chúa Nhồi Hoa nước Lào trong lịch sử, ngày 29/7/2022 ( tức ngày 1 tháng 7 Âm lịch), Quỹ Văn hiến Việt Nam đã cử đoàn cán bộ khoa học dưới sự chỉ đạo của GS,TS Đặng Cảnh Khanh chủ tịch Hội đồng khoa học Quỹ đi công tác tại xã Sơn Lai, Nho Quan, Ninh Bình, nơi có đền thờ Công chúa để tiếp tục nghiên cứu, khảo sát
Cùng đi với Đoàn nghiên cứu còn có GS Lê Thị Quý Chủ tịch Quỹ, PGS Phạm Duy Đức, thành viên Ban quản lý Quỹ, PGS Nguyễn Khắc Sử, nhà khảo cổ học, thành viên Hội đồng khoa học Quỹ, Bà Nguyễn Thi Vân, chuyên viên văn hóa, cán bộ Ban quản lý khu di tích danh Thắng Tràng An và nhiều nhà nghiên cứu của Quỹ.
Tham dự đợt nghiên cứu khảo sát cũng có ông Ô Lăm, cán bộ văn hóa của Đại sứ Quán Lào. Bà Nguyễn Thị Phượng, giám đốc công ty Tây Trường Sơn, người đã tài trợ trực tiếp cho một số hoạt động nghiên cứu và hội thảo khoa học về đền thờ công chúa những năm gần đây.
Đoàn nghiên cứu đã dự lễ tưởng niệm Công chúa trong ngày giỗ của bà. Đội múa của xã đã biểu diễn màn múa dân gian Lào “hoa Champa” trong ngày giỗ. Đoàn nghiên cứu cũng đã làm việc với lãnh đạo xã, gặp những người có trách nhiệm trông nom ngôi Đền, nghiên cứu lại các sắc phong của Vua Lê Thánh Tông và các triều đại sau này ban cho bà.
Đặc biệt, đoàn cũng đã là phát hiện thêm một số dấu tích có liên quan đên cuộc sống của công chúa Nhồi Hoa trong thời gian bà sống tại nước ta và một số địa điểm mới, lân cận, nơi bà dạy voi, luyện tập binh sỹ và nơi ba mất… Đoàn cũng nghiên cứu các bản sắc phong và một số di vật được phát hiện tại khu di tích đình và chùa thôn Chàng cũng thuộc xã Sơn Lai, có liên quan đến công chúa Nhồi Hoa. Những thông tin này cho thấy bà rất được người dân địa phương kính trọng và thờ phụng.
Hiện nay, một số di tích liên quan đến bà đã bị thời gian hủy hoại, trở nên hoang phế, rất cần được sửa chữa. Đoàn đã lên phương án với địa phương nhăm tiếp tục nghiên cứu, phục chế các di tích này.
Đoàn sẽ tiếp tục nghiên cứu, khảo sát khu di tích này trong thời gian tới.
PV
Một số di vật mới được tìm thấy tại đình và chùa Làng Chàng cũng tại xã Sơn Lai:
